Uit: 2005, USA
Regie: Ang Lee (Crouching Tiger Hidden Dragon, Hulk)
Met: Heath Ledger, Jake Gyllenhaal, Randy Quaid, Anne Hathaway, Michelle Williams
Synopsis: Twee homoseksuele cowboys ontmoeten elkaar op Brokeback Mountain en proberen ondanks alle moeilijkheden uit hun omgeving hun liefdesrelatie in stand te houden
VW refereerde in zijn stuk over Jarhead al even aan Ang Lee's gedurfde poging om een homofilm te maken over het meest stoere wat het conservatieve Amerika te bieden heeft: de cowboys. Op zich is dat gegeven op zich al genoeg om bovenaan in het lijstje controversieel te eindigen. Maar met een gewaagd onderwerp heb je nog geen niet per definitie iets waar de filmcritici mee weglopen.
Jack (Jake Gyllenhaal) en Ennis (Heath Ledger) zijn de stoere cowboys die elkaar ontmoeten tijdens een seizoensklus om een grote kudde schapen in de bergen te laten grazen. Met z'n tweeën moeten ze de hele kudde in bedwang zien te houden, waarbij de één bovenop een heuvel bivakkeert en de ander in de vallei. Door ontberingen en tegenslagen worden ze dichter bij elkaar gedreven zodat op een gegeven moment de wederzijds gevoelde aantrekkingskracht tot een heftige climax komt. Jack lijkt veel beter om te kunnen gaan met zijn homoseksuele gevoelens dan Ennis. Er ontvouwt zich een fascinerende vertelling die tientallen jaren bestrijkt over het voor hun beide eenzame gevecht tussen hun gevoelens en de sociale omgeving die hen de conservatieve levensstijl van de Midwest opdringt. Het opvallende hierbij is dat je bijna vergeet met een homoseksueel stel te maken te hebben.
Eén van de grote krachten van dit verhaal over onmogelijk liefde is de hoge mate van echtheid die de twee hoofdrolspelers uitstralen. Dit helpt om je als kijker te kunnen verplaatsen in de gevoelens van Jack en Ennis. Alle lof dus voor Gyllenhaal en Ledger, in welke richting men ook best nog een Oscartje had kunnen schuiven. Maar ook hun sociale omgeving en het (soms op magnifieke wijze in beeld gebrachte) landschap waarin ze zich bevinden heeft een bepaald soort ultrarealisme en onverzettelijkheid.
Dat realisme wordt enigszins weer teniet gedaan doordat Jack en Ennis nauwlijks ouder lijken te worden in die 20 jaar. Tip aan de make-up department: met een vals snorretje denken alleen 16-jarige pubers dat ze wat ouder lijken. Ook zullen zij die bekend zijn met het werk van Randy Quaid moeite hebben hem te zien als onsympathieke loonbaas. Je verwacht ieder moment dat hij over het trappetje van zijn trailer struikelt en op zijn bek gaat in een verse koeienvla.
Maar goed, dat zijn slechts kleine minpuntjes. Ang Lee bewijst eens te meer dat hij een subtiel en verfijnd filmmaker kan zijn, die met een scherp oog menselijke emoties en relaties ontleedt. In The Ice Storm liet hij dat al eens eerder zien, waarmee Brokeback zich in bepaalde opzichten dan ook goed laat vergelijken, maar ook in zijn pre-Amerikaanse periode in bijvoorbeeld Eat Drink Man Woman. Laat het gestunt met special-effects zoals in Crouching Tiger en Hulk maar aan anderen over. De grote kracht van Lee ligt bij echte mensen met echte relaties.
hallo Neorealisten,
Ergens wel jammer dat een film als Brokeback Mountain tegenwoordig gewoon maar gemaakt kan worden. Dat besef drong pas langzaam tot me door terwijl ik het prachtige Ossessione van Luchino Visconti zat te kijken. Gebaseerd op James M. Cain's boek, The Postman always rings twice, verhaalt het over een vagebond die zijn tramping leventje opgeeft wanneer hij in een wegkwijnende serveerster in een wegrestaurant de liefde van zijn leven denkt te ontdekken. Samen vermoorden ze haar man om daarna op zijn centen te kunnen teren. Uiteraard loopt het slecht voor de twee af. Maar voordat het noodlot echt toeslaat begint de voormalige zwerver, Gino, te twijfelen aan zijn nieuwe levensstijl.
Tot zover niets aan de hand. Gino denkt met weemoed terug aan de fijne dagen die hij als vrijbuiter beleefde met die vriendelijke en schoongewassen jongeman, Lo Spagnolo. Als 21e eeuwse kijker ben je je niet meer bewust van verholen boodschappen. Des te leuker de verrassing wanneer je beseft dat Gino helemaal niet twijfelt tussen On The Road en It's A Wonderful Life maar tussen My Own Private Idaho en Wild at Heart. Of zoals zijn korte flirt, Anita, heel schrander opmerkt:"Jij bent heel anders dan al die andere mannen." Visconti, openlijk homoseksueel, verwerkte in de jaren zeventig dit onderwerp expliciet in zijn films maar in 1943 was de boodschap er niet minder om.
JB, head 'em up, move 'em on, move 'em out, head 'em up