For Your Eyes Only part XLI




Audition (Odishon)

LePaulski

Een Japanse weduwnaar besluit zeven jaar na het overlijden van zijn vrouw toch weer op zoek te gaan naar een geschikte vrouw. Hij vertelt van zijn voornemen aan een vriend, die hem een tip aan de hand doet. Waarom geen auditie houden voor de vrouwelijke hoofdrol in een denkbeeldige film? Een van de meisjes die solliciteert steekt voor de man met kop en schouders boven de rest uit en er ontvouwt zich het begin van een relatie. Over het vervolg van de film is al veel gezegd en geschreven, maar voor de mensen die Audition nog niet gezien hebben is meer informatie overbodig en zelfs mogelijk schadelijk.


Voor de rest en de anderen die eigenwijs genoeg zijn om door te lezen wil ik nog wel wat melden. Veel films brengen precies dat wat ze beloven (of minder). In het geval van Audition krijg je een uniek verhaal voorgeschoteld, juist omdat wordt afgeweken van bepaalde filmwetten. In het reactionaire horrorgenre zijn er altijd demonen te bevechten die uiteindelijk het onderspit moeten delven om zo de kijker het bevrijdende gevoel te geven dat het niet allemaal voor niks was. In Audition niks van dat alles. Het lot en de pijn die de sympathieke hoofpersoon ondergaat raakt je diep. Het lijkt zo zinloos allemaal, maar na afloop betrap je je erop dat je toch naar redenen gaat zoeken. Was het wel zo’n onschuldig plan om een auditie uit te schrijven? En had hij niet een meisje van zijn werk na een korte affaire op een lullige wijze genegeerd? Audition is een op virtuose wijze in elkaar gezette puzzel die je geloof in de werkelijkheid doet wankelen.


LePaulski geeft ***½



VW

Deze Japanse prent van Miike Takashi heeft al heel wat stof doen opwaaien en is ongetwijfeld het meest schokkende wat ik afgelopen jaar in de bioscoop zag. Het draait om een hardwerkende, sympathieke huisvader, Aoyama, wiens vrouw 7 jaar geleden overleed. Eigenlijk is hij wel toe aan een nieuwe vrouw. ‘Een echte man kan niet zonder de steun van een vriendin’, zegt zijn huishoudster hem dan ook goedbedoeld. Een vriend van hem, die filmproducent is, komt met de oplossing. Aoyama mag meehelpen om de audities voor de nieuwste film af te nemen. Zo kan hij de leukste vrouw uitzoeken om met haar wat af te spreken. Aoyama valt als een blok voor een jonge ballerina en weet een afspraak met haar te regelen. De ontmoeting met de ballerina is alles waarvan Aoyama gedroomd heeft. Ze zegt de juiste dingen, is mooi en artistiek. Ze blijven elkaar zien tot hij haar een huwelijksaanzoek wil doen. Dan slaat de film radicaal om, net als menig maag van het publiek.


Aoyama ontwaakt in een nachtmerrie waarin hij en de toeschouwer het verleden en heden van het meisje Asami tot in het gruwelijkste detail aan zich voorbij ziet komen. Zo zien wij haar mishandeld worden als jong meisje. In het heden leidt een reeks verdwijningen naar een lugubere ontmoeting met een zwaar gemutileerde man die door haar gevangen wordt gehouden. In de finale verandert zij in een ijskoude beul die hem straft voor het platvloerse motief van de auditie.


Dit zachte familiedrama verandert zo snel van toon dat de toeschouwer nauwelijks tijd heeft zich te realiseren wat er aan de hand is. De scènes uit het laatste half uur deden mij het klamme angstzweet uitbreken. Aanvankelijk wijdte ik dit nog aan een slecht gevallen wijntje dat ik bij LePaulski had gedronken. Maar dat ik daar zo ongemakkelijk in mijn stoel zat lag helemaal aan de film. En dat was niet prettig. Nu er een aantal dagen is verstreken is er het retrospectief om de film te kunnen beoordelen. Gelukkig maar want de wereld blijkt niet zo wreed als de film eerst deed vermoeden. Deze horrortrip komt helemaal voort uit de diepgewortelde schuldgevoelens van de hoofdpersoon.


Want hoe sympathiek de alleenstaande vader is, feitelijk is hij een last voor zijn omgeving en vooral zichzelf. Voor zijn zoon heeft hij geen moeder. Voor het huishouden moet hij een huishoudster inhuren. Hij heeft een halfslachtige affaire achter de rug met één van zijn werkneemsters en laat haar in de kou achter. Samen met zijn vriend ziet hij de teloorgang van Japan in een groepje jolige vrouwen en verlangt heimelijk naar de traditionele en ondergeschikte Japanse vrouw. Maar bovenal is hij schuldig aan het verraad van zijn overleden vrouw nu hij zijn verlangens niet langer onderdrukt en opzoek gaat naar haar vervangster. De goedkope manier waarop hij het nieuwe meisje ontmoet is de druppel. Hij is niet meer in staat zijn ongelukkige leven te relativeren en slaat door. Zijn grootste angstvisioenen, als machteloos object in de handen van een extreem sadistische vrouw, lijken werkelijkheid te worden.


Voor het einde van de film zijn we alweer in een rooskleuriger heden beland waarin hij al zijn ledematen nog bezit en zij zijn huwelijksaanzoek accepteert. Wat is nu droom en wat werkelijkheid? Zoals in elk goed verhaal wordt dit in het midden gelaten. De enorme schokeffecten passen niet in mijn beeld van de werkelijkheid. Ik ben dan ook blij dat Takashi de waarheid in het midden laat.


VW geeft **½






Gezien: 28-12-2000

Amigos,

wat kan ik jullie melden? Dit filmpje hadden jullie nog te goed uit het jaar 2000. Je kan weer eens kiezen tussen 'kort en snappy' of 'lang en vul-zelf-maar-in' of pak ze gewoon allebei. We hadden voor de gelegenheid onze Japan deskundige Remco-San over de vloer. Hier zou dan ook zijn gastquote over de film moeten staan maar tot mijn onmetelijke schaamte ben ik dat ding kwijtgeraakt. Hoe kan me dat nou gebeuren! Mijn excuses Remco, ik zal zorgen dat ie in ieder geval op de site komt. Maar mijn bestandje brandt al tijden op mijn harde schijf en nu ook LePaulski's quote binnen is, is het mailtje niet meer te houden. Deze week krijgen jullie ook VWLP's beste films van 2000 in de bus. Stuur nog even je eigen top 3 op (als je dat nog niet hebt gedaan) dan sturen we jullie binnenkort het resultaat daarvan.

LePaulski, vooruit met de geit



Home