Uit: 2006, Roemenië
Regie: Corneliu Porumboiu
Met: Mircea Andreescu, Teo Corban, Ion Sapdaru
Synopsis: Roemenen uit een kleine stad vragen zich anno 2005 af wat er werkelijk gebeurde in december 1989. De setting is een amateuristische televisie talkshow waarbij de kijkers de gasten bestoken met confronterende opmerkingen.
Voor West Europeanen leek het in december 1989 bepaald geen fluwelen revolutie. Op tv werd de executie van Nicolae Ceaucescu (dictator in Roemenië) en zijn vrouw vertoond. En in Boekarest werden een paar dagen daarvoor nog demonstranten beschoten door Securitate, de Roemeense veiligheidsdienst. Maar in Roemenië zelf werd dat gevoel niet overal gedeeld. In een klein stadje is men die dagen eigenlijk alweer vergeten. Het is 2005 en bijna kerstmis, de revolutie is 15 jaar oud. De hoofdpersonen van 12:08 East of Bucharest hebben moeite om rond te komen in hun dagelijks bestaan. Manescu, een alcoholistische docent, heeft bij vrijwel al zijn vrienden en bekenden schulden open staan. De gepensioneerde Piscoci bereidt zich in zijn kleine appartementje voor om nog maar eens Kerstman te spelen in de buurt. Maar een fatsoenlijk rood gewaad is moeilijk te vinden. En Jderescu, televisiepresentator bij een lokaal station, is vastbesloten die vergeten revolutie vorm te geven. Hij bereidt een talkshow voor rond de vraag of er wel een echte revolutie is geweest.
Scènes in de buurtkroeg, op school en in de krakkemikkige huisjes zetten de toon. De hoofdpersonen stralen een gelaten onverschilligheid uit. Alles in hun omgeving, de auto's, gebouwen, televisies, is stuk, stuk aan het gaan of al jaren niet meer opgeknapt. Het lijkt of ze tijden geleden zijn gestopt zich hierover op te winden. Het gevoel dat het er niet meer toe doet, dat er niets veranderd is, lijkt de film op subtiele wijze te willen doorbreken. Het is ook de essentie van de televisie uitzending, dat groot deel van de film in beslag neemt. Jderescu heeft met veel moeite uiteindelijk Piscoci en Manescu bereid gevonden deel te nemen. Manescu beweert bij hoog en laag dat hij die dag in 1989 met een paar collega's op het stadsplein nog vóór 12:08 uur tegen het regime stond te demonstreren. Een belangrijk detail in het debat omdat Ceaucescu om 12:08 per helicopter zijn paleis is ontvlucht en daarmee alle protesten van na dat tijdstip weinig revolutionair maakte.
Gelukkig zorgt de oude Piscoci voor enige komische afleiding tijdens het tv-debat. Want dit gedeelte van de film duurt eigenlijk net iets te lang. Genegeerd door zijn gastheer zit hij verveeld papieren bootjes te vouwen en interrumpeert zijn gesprekspartners op ongelukkige momenten. Ondertussen bellen diverse ooggetuigen de show om Manescu voor leugenaar uit te maken. Het lijkt een kwestie van de pot en de ketel te worden in een hopeloos achterhoedegevecht. Maar het is voor de deelnemers een uitlaatklep voor het uitblijven van veranderingen sinds 1989. Uiteindelijk doorbreekt Piscoci de patstelling met een mooie metafoor. Hij ziet wel degelijk een nauwelijks merkbare verandering in de samenleving. Dat beweegt zich voort als een ketting van oplichtende straatlantaarns dat in het centrum begint en zich als een golf door de hele stad verspreidt. De opmerking geeft regisseur Porumboiu de gelegenheid om van zijn kijker afscheid te nemen met fraai shot van het ochtendgloren in het ruige stadsgezicht. Helaas zit er in het verhaal te weinig balans tussen dergelijke warme momenten van bespiegeling, de humor en de tragische karakters om het net zo'n geslaagde film te maken als bijvoorbeeld Uzak van een aantal jaar geleden.
Dag allemaal,
VW was weer in Rotterdam dit jaar, beleefde een leuk festival met goede films maar had helaas te weinig tijd om veel recensies te schrijven.