For Your Eyes Only part CLIX




4 Elements

Uit: 2006, Nederland
Regie: Jiska Rickels
Camera: Martijn van Broekhuizen
Met: Russische bosbrandbestrijders, Amerikaanse krabvissers, Duitse mijnwerkers, Russische kosmonauten

synopsis: Vuur, water, aarde en lucht.




VW

Er is ook geen beginnen aan als Jiska Rickels en crew op het podium het applaus in ontvangst nemen. Een dag ervoor heeft 4 Elements al als openingsfilm voor het Idfa gefungeerd en nu worden in het Engels wat vraagjes op haar afgevuurd door een wat timide ceremoniemeester. Zij komt nauwelijks uit haar woorden door de veelheid aan emoties, ervaringen en ideeën die aan deze film ten grondslag liggen.


Het vierluik is een beeld- en geluidservaring van het leven en werken met de vier elementen. De kijker wordt in een commentaarloze symfonie geleid door een dag in het leven van Siberische bosbrandbestrijders, krabvissers in Alska, Duitse kolenmijners en Russische kosmonauten. Althans het heeft het gevoel dat je een dag meedeint in de ritmes van het harde werkleven van deze mannen. In werkelijkheid heeft Rickels voor elk deel een maand opnametijd uitgetrokken.


Uit de vele interviews met de regisseuse blijkt wel de rijkdom van de onderwerpen die zij heeft geschoten. De stoere brandweermannen met hun onwaarschijnlijk bescheiden pompjes tegen machtige branden of de ruwe zeemannen met verslavingsproblemen en gebrek aan manieren. Rickels heeft bewust een anti-documentaire willen maken. Waarbij niet het werk en leven wordt beschreven maar het 'zijn' met de elementen.


Meer nog om de vier elementen lijkt deze film te draaien om beweging en geluid. De als een sterrenhemel deinende meeuwen in de golven, een nachtelijk schilderij van een raketinstallatie in wonderbaarlijk licht of mijnwerkers die zich per lopende band door de mijn laten vervoeren doen denken aan het jaren tachtig fenomeen Koyaanisqatsi van Godfrey Reggio en Philip Glass.


Met name door de prachtige mix van synchroon geluid en muziek waarbij de meedogenloze drilboren van de mijnen worden afgewisseld door ijzingwekkende stilte bij het installeren van dynamiet. De blazende hitte van de bosbrand wordt afgewisseld met het getik van nachtelijke regendruppels. En het blinkende blik van de rijdende raket wordt begeleid door brommende buddhisten alvorens de kosmonauten richting de goden worden geschoten.


Toch duren de luikjes met gemiddeld twintig minuten voor het gevoel te kort. Het derde deel, dat in de mijnen speelt en in een eerder filmleven Untertagen heette, gooide drie jaar geleden hoge ogen bij de afstudeerpresentaties van de Filmacademie en op het Nederlands Filmfestival. Maar dit keer was het minder overweldigend. Niet dat overdaad schaadt maar de eigen ritmen van de vier delen lijken extra ruimte te vragen om aan je gedachten te blijven kleven.


Desondanks zijn de verwachtingen, die Rickels met Untertagen heeft gewekt, met deze bioscoopfilm helemaal ingelost. Met een verfijnd gevoel voor beeldcompositie en een uitgekiende mix van geluiden krijgen onderwerpen -die toch al vaker subject van documentairemakers zijn geweest- een frisse en blijvend meditatieve kwaliteit. 4 Elements is klaar om festivals over de hele wereld te veroveren. Rickels zal nog vele malen moeten proberen om voor een gewillig bioscooppubliek haar film in een paar woorden te plaatsen. Ondertussen kijken wij uit naar Rickels nieuwe project, "iets over de invloed van geluiden op het leven van alledag, maar het concept is nog niet echt uitgewerkt dus ik kan er niet veel over zeggen". Toch maar snel Koyaanisqatsi of Powwaqatsi bestellen voor de tussentijd.


VW geeft ***






Gezien: 24-11-2006, Cinerama 1, Amsterdam

Dag allemaal,

In afwachting van weer een dol dwaas oud-op-nieuw, gebruik ik de 31e om nog wat zaakjes af te handelen die anders maar blijven liggen. Je kent het wel, dvd's terugbrengen, knoop aannaaien, kranten naar oud-papier, etc. Maar ook een aantal 2006 recensies kunnen zo nog net de deur uit.




For Your Eyes Only LEZERS TOP 2006

We roepen jullie wel op om vóór 13 januari je TOP en FLOP lijstjes 2006 in elkaar te klussen. Het is inmiddels het zevende jaar dat we jullie favorieten publiceren dus maak er wat moois van. Een over zicht van alle films 2006 is te vinden op: alle films van 2006.

Wat: jullie top- en flopfilms van het jaar 2006
Wanneer: tot en met 13 januari a.s.
Hoe: mail naar vwlepaulski@gmail.com


Namens de hele VW & LePaulski ft. JB redactie wensen we jullie een gezegend 2007!



Filmrecensie Home